جایگاه مفهوم قرآنی تذکر در رسانۀ دینی

نویسندگان

امین اسلامی

چکیده

در این مقاله، مفهوم «تذکر» که به عنوان یکی از اصول تبلیغی قرآن شناخته می شود، به مثابه یکی از اصول تبلیغی رسانۀ دینی در جامعۀ اسلامی در نظر گرفته شده و مورد بررسی قرار گرفته است، به همین دلیل ضرورت بحث در مورد دین و رسانه آشکار می شود. هدف این مقاله بیان این مطلب است که رسانۀ دینی که بر اساس تعالیم قرآنی و سیرۀ پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) در جامعۀ اسلامی فعالیت می کند، باید ویژگی «مذکِّر» بودن را داشته باشد و یادآوری کننده باشد. در این مقاله «ذاکر» و «مذکِّر» بودن ویژگی اصلی رسانه دانسته شده، و «هدایت»، هدف نهایی رسانه های جمعی دینی. به این ترتیب، هنجار های رسانۀ جمعی دینی، بر اساس مفهوم تذکر استخراج شده که در نهایت، ماهیت رسانۀ دینی با رعایت چنین هنجار هایی می تواند به جای «غفلت»، «تذکر» قرار گیرد. این مقاله در پی آن است تا تذکر دادن بر اساس روش های قرآن را به عنوان یکی از هنجارهای رسانه دینی در جامعۀ اسلامی تعریف کند. به این ترتیب، به بحث نظریۀ هنجاری رسانه ها پرداخته و برای استخراج هنجارهای «رسانۀ ذکری» از قرآن کریم تلاش می کند. سؤال اصلی این تحقیق، شناسایی بایدهای رسانه دینی، بر اساس مفهوم قرآنی تذکر است؛ زیرا روش رسیدن به رسانه ذکری در این مقاله، معرفی بایدهای رسانه ذکری بیان شده است. برای رسیدن به این بایدها نیز، ابتدا تذکرات قرآن بررسی شده و سپس، در ده مقوله دسته بندی شده اند، در مرحله بعد، روشی که در هریک از مقولات برای تذکر دادن استفاده شده بود، استخراج شده و نمودار «بایدهای رسانۀ دینی، بر اساس مفهوم قرآنی تذکر» به دست آمده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه مفهوم قرآنی تذکر در رسانه دینی: بررسی نشانه شناختی فیلم آواز گنجشک ها

مفهوم تذکر یکی از اصول تبلیغی قرآن کریم است که در این تحقق به عنوان یکی از اصول تبلیغی رسانه دینی در جامعه اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس رسانه ی دینی که بر اساس تعالیم قرآنی و سیره ی پیامبر(ص)و امامان معصوم (ع) در جامعه اسلامی فعالیت می کند باید وی‍گی مذکِر بودن را داشته باشد و یادآوری کننده باشد. رسانه ای که این ویژگی را داشته باشد به رسانه ذکری نامیده شده است. این تحقیق به دنبا...

جایگاه مفهوم فطرت در منازعات دینی-اجتماعی دورۀ پهلوی دوم

مفهوم فطرت پیش از دوران پهلویِ دوم، در کتاب‌ها و روزنامه‌های مذهبی، بسیار به ندرت به کار رفته است. اما بعد از شهریور 1320 و آغاز سلطنت محمدرضا شاه، استفاده از این مفهوم و نظریه‌پردازی دربارۀ آن، در مجلات و روزنامه‌هایی که نشر و تبلیغِ مسائل دینی را هدفِ خود قرار داده بودند، افزایش می‌یابد. فطرت، رفته رفته از سویی، به مفهومی کلیدی برای دفاع از دین در برابر مارکسیست‌ها یا دیگر منتقدانِ دین تبدیل می‌ش...

متن کامل

تحلیل مفهوم و جایگاه دینی مَنْتْره (ذکر) در دین هندویی

آموزة مَنْتْره یا ذکر در ادیان و مکاتب مختلف هندی، به‌ویژه دین هندویی، از اهمیت خاصی برخوردار است. البته برخی از این مکاتب خود مَنْتْره‌ها را دارای نیروهای خارق‌العاده می‌دانند، و برخی نیز نیروی ماورائی آن را به خداوند مرتبط می‌دانند. اهمیت ذکر یا مَنْتْره در هندو صرفاً به خاطر تأثیر معنوی و ماورائی آن نیست؛ بلکه برخی از اذکار و مَنْتْره‌ها در سنت آیین هندویی، در امور دنیوی مانند شفای بیماری و غلبه بر مرگ، ...

متن کامل

رویکردی دینی به اخلاق رسانه (با محوریت رسانۀ ملی)

با رویکرد ارزشی و هنجاری، همۀ کنش‌های ارادی و اختیاری انسان، بدون استثنا، محکوم قواعد و معیارهای اخلاقی‌اند و ناگزیر با یکی از الزامات دوگانه ایجابی و سلبی (بایدها و نبایدهای عقل عملی) یا شق ثالث (قطب خنثی و عاری از هر نوع الزام هنجاری بر پایۀ منطق سه‌قطبی) منطبق خواهند بود. ارتباطات جمعی، به عنوان یکی از عرصه‌های گستردۀ ارتباطات انسانی با میانجی‌گری فناوری‌های رسانه‌ای نیز علاوه بر پذیرش اجتنا...

متن کامل

نقش و جایگاه هنر تذهیب قرآنی در تربیت دینی کودکان و نوجوانان

مسئله مهم برای نگارندگان این مقاله آن است که روزبه‌روز تصویرسازی‌های کتاب‌های کودک از جهت فرم‌ها، رنگ‌ها و پردازش‌های شخصیت‌های داستانی گیراتر می‌شود؛ ولی به‌ندرت از قابلیت منحصر به ‌فرد نقوش و تزئینات قرآنی برای آزاد کردن و فعال کردن تخیل خلاّق کودکان - که اندام و ابزار وصول به عالم مثال (خیال) به‌عنوان منبع صور مثالی و تماثیل هنری در اسلام به شمار می‌رود - استفاده می‌شود. زیبایی‌شناسی اسلامی، ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دین و ارتباطات

ناشر: دانشگاه امام صادق (ع)

ISSN

دوره 15

شماره 34 2009

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023